Mobbing Nedeniyle İş Akdinin Feshi Ve İşçinin Hakları
Mobbing; kelime anlamıyla psikolojik şiddet, taciz, rahatsız etme, sıkıntı vermek anlamlarına gelmektedir.
Bir eylemin mobbing sayılabilmesi için;
- Sistematik olması,
- Uzun zamandan beri devam ediyor olması,
- Kasıtlı olarak yapılması,
- Çalışanı işyerinden uzaklaştırmayı amaçlaması gerekmektedir.
Mobbinge maruz kalan kişi, ekonomik, kültürel, fiziksel yahut her hangi bir nedenle daha zayıf olan çalışan olup, mobbing uygulayan ise genelde işveren, amir yahut bir başka çalışan olabilmektedir.
Uygulamada görülen ve hukuken de kabul edilen bazı mobbing davranışları şunlardır:
- Kendini göstermeyi ve iletişim oluşumunu engellemek, (çalışanın azarlanması, yaptığı işlerin sürekli eleştirilmesi vb.)
- Sosyal ilişkilere saldırılar, (çalışanla kimsenin konuşmaması, onun yok sayılması vb.)
- İtibara saldırılar, (çalışanın arkasından kötü konuşulması vb.)
- Kişinin yaşam kalitesi ve mesleki durumuna saldırılar, (çalışana görev tanımına uygun iş verilmemesi, verilen işlerin geri alınması ya da aşırı iş yüklemek vb.)
- Kişinin sağlığına doğrudan saldırılar (fiziksel zarar, doğrudan cinsel taciz vb.)
Mobbinge uğrayan işçi tarafından, olayın özelliklerine göre;
- İş akdi haklı nedenle feshedilebilir. Haklı nedenle fesih sonuçlarına bağlı olarak koşullara göre kıdem, ihbar ve hak kazanılan tüm işçilik alacakları talep edilebilir.
- İşveren tarafından yapılan bir mobbing söz konusu ise, ayrımcılık yasağına aykırı davranılması nedeniyle tazminat talep edilebilir.
- Mobbingin neden olduğu psikolojik rahatsızlıklar ve üzüntü nedeniyle manevi tazminat talep edilebilir.
- Koşulları var ise kötü niyet tazminatı talep edilebilir.
Mobbing; direkt olarak kanunda yer almaması ve son yıllarda yargılamalara konu olması nedeniyle olayın özelliklerine, eylemlerin mobbing sayılıp sayılmamasına, mobbing uygulayan ve mobbinge maruz kalan kişinin statüsüne göre Mahkemeler tarafından değerlendirilmekte ve tazminata hükmedilmektedir. Bu nedenle iş sözleşmesi devam ederken mobbing sayılabilecek sistematik ve sürekli eylemler söz konusu ise hukuki bir adım atmadan önce alanında uzman bir Avukat ile görüşmek hak kaybına uğramamak adına oldukça önemlidir.